De uitslag van puzzel nr. 22
De bedauwde schuurdeur. Er werd gevraagd:
Verklaar wat u hier ziet, welk verschijnsel hier is opgetreden en
waardoor dit veroorzaakt werd.
Er waren 11 inzendingen. 3 daarvan bevatten geen goede verklaring, 2 waren
redelijk, 4 waren er goed, en 2 waren er heel goed. Die laatste twee inzendingen
waren afkomstig van Niek Dekkers en Arjen Steigstra. Het in het vooruitzicht
gestelde deeltje "In oude ansichten" gaat naar Arjen, Niek krijgt een exemplaar
van de Molengids Noord-Holland.
Alle inzenders hartelijk bedankt voor hun moeite.
En dan nu een verklaring van het verschijnsel dat zich alleen dauw heeft
gevormd ter plaatse van de klampen die daar aan de binnenzijde van de deur
zitten:
Oorzaak is het verschil in warmte-weerstand
tussen het buiten-oppervlak van de schuurdeur en de binnenkant. Waar de klampen
zitten is de warmteweerstand groter dan waar die klampen niet zitten.
Het is 's morgens 07.14. Door infrarood-uitstraling is de deur flink afgekoeld,
maar binnen in de schuur is het veel warmer. De klampen isoleren net genoeg om
er voor te zorgen dat het buiten-oppervlak van de schuurdeur
zover kon afkoelen
dat aldaar dauwvorming optrad.
Daar waar de klampen niet zitten is het
schuurdeuroppervlak te warm zodat daar geen dauw is opgetreden.
Hetzelfde zie
je bij de boutkoppen waarmee de buitenplanken en de klampen aan elkaar zijn
verbonden. Vlak om de boutkoppen is een 'dauwloos' ringetje te zien. Want die
bouten zijn natuurlijk goede warmtegeleiders die de warmte vanuit de schuur naar
buiten transporteren.
Arjen Steigstra houdt er al sinds 1981 een weerboekje op na. Daarin stond op 3
oktober 2005 (de dag vóór de foto): "Windstil en vrij zonnig in de morgen.
Stapelwolkjes en cirrus maar overwegend zon. Genoeg blauwe lucht om de 40%
zonsverduistering te kunnen waarnemen. 's Middags een zwakke wind, 13 C." en
concludeerde daaruit terecht "dat op deze dag de temperatuur in het schuurtje
wel eens flink opgelopen kon zijn, misschien wel een tot een graad of 23. De
daaropvolgende nacht (van 3 op 4 oktober) was helder en windstil. Prima
condities voor een sterke uitstraling." Vooral het donkergroene oppervlak van de
schuurdeur straalde veel warmte uit, en in de vroege morgen zal de temperatuur
zover zijn gezakt dat
condensatie van de waterdamp in de lucht optrad. Niet echter op de plaatsen waar
de deur enkelhouts is, omdat daar te veel warmtetransport van binnen naar buiten
plaatsvond, en het oppervlak niet koud genoeg werd.