De uitslag van puzzel nr. 26
Welke molen ligt het dichtst bij een NS-station?
Nog nooit waren er zoveel deelnemers aan mijn puzzel: maar liefst 44 inzenders!
Om zelf achter het juiste antwoord te komen welke molen het dichtst bij een NS-station is gelegen, ben ik als eerste uitgegaan van berekeningen met behulp van coördinaten. Op internet zijn van alle spoorwegstations de coördinaten te vinden, en de coördinaten van alle molens had ik in het kader van het TomTom-project en voor de database van De Hollandsche Molen al eerder verzameld.
In Excel liet ik de computer alle afstanden (hemelsbreed) tussen alle molens en alle stations in Nederland uitrekenen, en daaruit de kleinste waarden zoeken. Let wel: dat zegt nog niets over het juiste antwoord, want "hemelsbreed" is natuurlijk heel iets anders dan "volgens looproute"! Maar ik had in ieder geval een indruk waar ik het zoeken moest.
Dat leverde, in oplopende afstand, het volgende resultaat voor molens dicht bij een station. Ik heb tevens aangegeven hoeveel inzenders voor de betreffende molen hebben gekozen:

Volgnr. Plaats naam station afstand [m]
hemelsbreed
  aantal inzenders
1 Breukelen Kortrijkse Molen Breukelen 89 11
2 Bovenkarspel/Broekerhaven Ceres Bovenkarspel-Flora 126 5
3 Oost-Souburg De Pere Vlissingen-Souburg 151 4
4 Wijchen De Oude Molen Wijchen 187 2
5 Ede De Keetmolen Ede-Wageningen 200 2
6 Alkmaar De Eendracht Alkmaar 202 8
7 Veenoord/Nieuw-Amsterdam Nooit Gedacht Nieuw Amsterdam 210 0
8 Arnemuiden Nooit Gedacht Arnemuiden 216 0
9 Grijpskerk Westerhornermolen Grijpskerk 280 0
10 Winsum De Vriendschap Winsum 288 1
...        
14 Kropswolde De Hoop Kropswolde 323 1
15 Alkmaar/Oudorp Strijkmolen C Alkmaar Noord 388 1
...        
18 Koog a/d Zaan Het Pink Koog aan de Zaan 362 1
19 Uithuizen De Liefde Uithuizen 373 1
...        
35 Workum De Snip Workum 563 1
...        
41 Zevenaar Buitenmolen Zevenaar 615 1
...        
58 Leiden Marendijkmolen Leiden 740 1
...        
76 Delft De Roos Delft 853 3

Opvallend is dat drie inzenders molen De Roos kozen, die, hemelsbreed, pas op de 76e plaatst staat! Wel ligt deze molen natuurlijk dicht bij het spoor, maar niet dicht bij een station.
Maar, nogmaals, deze afstanden zeggen nog niets over het juiste antwoord!
In de eerste plaats is niet duidelijk waar de coördinaten van de stations op zijn gebaseerd. Stations zijn langgerekte objecten, en het was voor mij onbekend welk punt men op de betreffende database als centrum had genomen. Bovendien had ik voor de puzzel uitdrukkelijk gekozen voor de dichtstbijzijnde plaatskaartenautomaat. In de tweede plaats is de afstand hemelsbreed natuurlijk heel iets anders dan een looproute over straten en paden.
Daarom heb ik van alle meest in aanmerking komende molens een afdruk van een luchtfoto van Google Earth gemaakt, en met die in de hand zijn die molens die in aanmerking kwamen bezocht (met dank aan Michel Dellebeke die Zeeland voor zijn rekening nam).
Bij iedere molen is op de luchtfoto de kortste looproute ingetekend van plaatskaartenautomaat naar molendeur. Vervolgens is in Google Earth met behulp van de functie "Pad" de exacte lengte bepaald van die looproute. En dat leverde een hele andere volgorde van bovenstaande molens (waarbij ik me even tot de eerste acht beperk):

Volgnr. Plaats naam station

loopafstand [m]

1 Bovenkarspel/Broekerhaven Ceres Bovenkarspel-Flora 121
2 Breukelen Kortrijkse Molen Breukelen 148
3 Oost-Souburg De Pere Vlissingen-Souburg 154
4 Alkmaar De Eendracht Alkmaar 209
5 Arnemuiden Nooit Gedacht Arnemuiden 232
6 Ede De Keetmolen Ede-Wageningen 272
7 Wijchen De Oude Molen Wijchen 275
8 Veenoord/Nieuw-Amsterdam Nooit Gedacht Nieuw Amsterdam 453

Nu blijkt dat de Kortrijkse Molen in Breukelen helemaal niet de winnaar is maar op de tweede plaats komt, en dat de Ceres in Bovenkarspel het dichtst bij een station ligt!
Kijkt u maar:

Ceres en kaartjesautomaat van station Bovenkarspel-Flora

Hieronder is de looproute naar de Ceres te zien. Het gele kruisje is de plaatskaartenautomaat.



U ziet het linksboven in de foto: de lengte van de gele lijn is 121 meter. En als u de wandeling live wilt zien, klikt u op dit  FILMPJE  (13 MB).
Ook van de andere molens in de "top acht" heb ik voor u een kaartje met de looproute en de lengte daarvan, plus nog wat foto's van station en molen en soms een filmpje, zodat u zich ervan kunt overtuigen dat de Ceres in Bovenkarspel echt de winnaar is. Klik op een van onderstaande links (de pagina's worden steeds in een nieuw venster geopend):

Volgnr. Molen Station Link
2 De Pere Vlissingen-Souburg Klik
3 Kortrijkse Molen Breukelen Klik
4 De Eendracht Alkmaar Klik
5 Nooit Gedacht Arnemuiden Klik
6 De Keetmolen Ede-Wageningen Klik
7 De Oude Molen Wijchen Klik
8 Nooit Gedacht Nieuw Amsterdam Klik

Er waren dus 44 inzendingen voor de puzzel, waarvan er maar 5 correct waren. Dit betrof de inzendingen van Simon van der Meer, Jan van Wier, Anton Reinders, Leo Middelkoop en Arie Ruiter. De loting onder deze vijf goede inzenders heeft door middel van een dobbelsteen plaatsgevonden. Daar rolde uit dat de gelukkige winnaar Simon van der Meer is.

Gaarne besteed ik nog enige aandacht aan inzenders die veel werk van hun oplossing maakten of een bijzondere opmerking maakten.

Stefan Bouwman vraagt zich in de allereerste plaats af of verticale afstanden ook meetellen. Dit i.v.m. de Oude Molen te Wijchen die behoorlijk hoog op een heuvel ligt. Het antwoord is echter niet van belang omdat Wijchen op de zoveelste plaats komt. Verder doet Stefan zijn inzending vergezeld gaan van zes kaartfragmenten van stadsplattegronden, en geeft hij een uitvoerige analyse per molen. Toch komt hij helaas tot een verkeerde conclusie, namelijk dat De Pere in Oost-Souburg het dichtst bij het station ligt. Tenslotte stelt Stafan nog de vraag: "Hoe is de oplossing te controleren? Wat voor acties heb je daartoe zelf ondernomen? Is er overtuigend bewijs beschikbaar?"
Op het Molenprikbord stelt Marcel Stroo een soortgelijke vraag: "Toch vraag ik me af hoe de afstand toegangsdeur molen-kaartautomaat NS-station is gemeten. Dan moet je er zelf zijn geweest. Ik weet in ieder geval niet precies waar er op elk station een kaartautomaat staat."
Wel, de lezer oordele zelf aan de hand van de hierboven vermelde links naar alle mogelijke oplossingen of het bewijs overtuigend is. Inderdaad zijn de in aanmerking komende stations en molen bezocht!

Kees Wesselius (een oud student van mij op de Hogeschool Alkmaar) pakte het probleem grondig en wetenschappelijk aan. Hij zocht de coördinaten van alle stations en alle molens bij elkaar, en schreef een computerprogramma (!) om de kortste afstand hemelsbreed te bepalen van alle mogelijke combinaties. Hij twijfelt echter of deze aanpak geoorloofd is, want hij schrijft
"Ik vraag mij af of ik mee mag doen". Natuurlijk mag dat, ook als je het op deze manier aanpakt. En ondanks het feit dat je bij TomTom werkt en aan die coördinaten van stations en molens wist te komen. Maar helaas, deze methode (die overigens exact dezelfde resultaten opleverde als mijn berekeningen via een Excel spreadsheet) levert alleen de kortste afstand hemelsbreed (De Kortrijksemolen te Breukelen), en dat is dus niet de molen op de kortste loopafstand.

Anton Reinders schreef: "De prijsvraag is een pittige ditmaal, tenzij je iedere dag in de trein zit en alle stations van Nederland hebt bezocht." en "Als ik het niet goed heb in ieder geval bedankt voor deze breinbreker." Maar Anton had het goed.

Piet Groot signaleert het probleem dat mijn spelregels het station in Winsum (dicht bij molen De Vriendschap) uit zouden sluiten omdat dit station niet door de NS wordt aangedaan, maar door Arriva. "Er is heus meer dan de Randstad hoor, en deze verbinding staat ook in het spoorboekje. Waarom beperk je je maar tot één spoorwegmaatschappij?". Wel, ik had mij niet eens gerealiseerd dat de NS hier niet reed, en het station Winsum gewoon in mijn berekeningen meegenomen omdat het station gewoon in het spoorboekje staat. Overigens ligt de Vriendschap te ver van dit station om een serieuze mededinger te zijn. Maar anders had ik wel een probleem gehad, omdat ik bij plaatsing van de puzzel schreef "Onder NS-station verstaan we een station dat in jan. 2008 in gebruik is bij de NS in de gewone dienstregeling voor personenvervoer."

Michiel Hooijberg (ook al een oud student van mij), is naar station Breukelen gegaan, en heeft de route naar de molen "uitgestapt". Hij kwam op 160 stappen, en wist van zichzelf dat er 113 stappen in 100 meter gingen. Zo kwam hij op 141 meter.  Niet gek, want mijn Google Earth-berekening komt op 148 m. Maar ja, ook 141 meter is nog altijd een stuk meer dan de 121 meter bij de Ceres in Bovenkarspel.

Frank Klören dacht nog even dat ik een grap had uitgehaald, en dat de juiste oplossing al in het kaartje verborgen zat dat ik bij de puzzel plaatste:

Hij schreef: "Ik heb eerst je kaartje vergroot om te bezien of je voor de grap juist een kaartje had genomen van de bewuste molen. Als ik het goed zie gaat het om Almere. Ik ken daar geen molen." Inderdaad Frank, ik had met opzet een stukje Nederland gekozen voor dat kaartje waar geen molen te bekennen valt!

Eind mei, toen ik nog een mededeling op het Molenprikbord zette over de sluitingstermijn van deze wedstrijd, begonnen enkele mensen op dat prikbord openlijk molens te noemen die hoge ogen gooiden als het om de winnende oplossing ging. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Het ontlokte Barend Zinkweg (van wie de inzending op 24 maart na plaatsing van de puzzel al als vierde binnenkwam) op het prikbord de vraag "Eric wil je wel in de beoordeling van de inzendingen onderscheid maken tussen vóór en ná deze ontboezemingen [op het prikbord]?".
Helaas had Barend de Keetmolen in Ede opgegeven, maar die is het dus niet. En het aardige is dat bij de molens die op het prikbord werden genoemd nu juist niet de winnende Ceres in Bovenkarspel zat!!!!

Rest mij nog de meest originele inzending te vermelden: Die van Klaas Zaal senior die met de volgende inzending kwam: "Ik vermoed de stadkorenmolen in het centrum van Madurodam. Is een kwestie van een paar meter." Ik heb het nagekeken, maar de molen die het dichtst bij het nieuwe station Utrecht in Madurodam staat komt niet in aanmerking als volwaardige windmolen. Zie onderstaande foto bij de rode pijl.
Minister van verkeer en waterstaat opent nieuwe station Utrecht in Madurodam.