Boventafelement

Het boventafelement (B) rust op de koppen van de achtkantstijlen, en verbindt deze met elkaar. In het boventafelement zitten bij een binnenkruier de kruikrammen. Daaraan wordt tijdens het kruien het kruiblok gehaakt, en de kruikettingen worden aan deze krammen  vastgezet met behulp van een "schotel".

 

De kruikrammen lopen door het gehele tafelement heen, tot onder de rietplanken (waterborden). Daar zitten er spieën doorheen, of. bij latere exemplaren, moeren op gedraaid. Van tijd tot tijd breekt wel eens een kruikram. De krachten die erop werken tijdens (zwaar) kruien zijn ook enorm. Ook in mijn tijd is het al een paar keer gebeurd. Door Siem Klinkhamer van waterschap Het Lange Rond werd dan een nieuwe kram voor mij gemaakt. Ik heb er altijd één in voorraad liggen. Het breken kwam ook al in 1920 voor; een rekening van W.Moejes vermeldt: "gebroken kruikram verwijderd en nieuwe erin met 2 spijlen".

Als er een kruikram ontbreekt, is het héél lastig kruien, want je kunt het kruitouw niet zóver uitrollen dat je de volgende kram bereikt; het touw komt dan in de spaken van het kruirad, of moet om de voorste hanger van de vang heen. Daar is echter een noodoplossing voor: span een ketting met grote schalmen tussen de twee buren van de gebroken kram, en haak het kruiblok in een van de schalmen van die ketting.

 

Op het boventafelement B ligt de rolvloer. R1 op de foto is de oorspronkelijke rolvloer waarover ooit de kaprollen hebben gelopen. kb is een kuipbout met spie die de kuip op zijn plaats houdt.

Omdat deze oorspronkelijke rolvloer R1 te ver was ingesleten heeft men er ooit (wannéér is onbekend) een extra plak opgelegd van een paar centimeter dik.

Toen in 1989 het kruiwerk werd aangepakt, moest ook de rolvloer worden vernieuwd, want die was weer behoorlijk slecht geworden. De oorspronkelijke rolvloer R1 is toen blijven zitten, maar de bovengenoemde plak die men erop had gelegd is weggehaald, en daarvoor in de plaats is een nieuwe, dikkere, bilinga rolvloer R2 gekomen.

 

Omdat de molen behoorlijk was verzakt (grootste hoogteverschil 2,5 cm) is de nieuwe rolvloer R2 niet overal even dik, en bovendien niet direct op de oude R1 gelegd, maar op latjes en wiggetjes van verschillende diktes, waarmee het hoogteverschil kon worden weggewerkt, en de bovenzijde van de nieuwe rolvloer R2 horizontaal kwam te liggen. Die latjes en wiggetjes zijn nu aan het oog onttrokken door een (zwartgeschilderde) strook hardboard. De foto hiernaast is in 1989 genomen toen de oude plak op de rolvloer was verwijderd. We kijken tegen de binnenkant van de (schoongekrabde) kuip aan. Op deze plankjes en wiggetjes is dus de nieuwe bilinga rolvloer gelegd.

 

 

Het boventafelement ligt dus op de koppen van de achtkantstijlen, maar wordt extra ondersteund door de hondsoren (met HO op de foto aangegeven, totaal 16 stuks). Bovendien zijn roosbouten (RB) aangebracht die het verschuiven van het boventafelement moeten voorkomen.