Hekwerk

Ieder end telt 24 heklatten. Het hekwerk werd bij de restauratie van 1967 vernieuwd. Helaas werden toen wijzigingen aangebracht in de maatvoering; het "voorhek" (voorzoom + windbord + bordschroot) werd smaller gemaakt dan het oorspronkelijk was. Bovendien werd de breedte van roed + voorhek overal even groot genomen, terwijl vroeger het voorhek zélf (dus zónder roede) overal even breed was. De windborden van 1967 worden dus naar de as toe steeds smaller, terwijl ze vroeger overal even breed waren.

Bovendien werd er, op suggestie van een van de molenmakers, in 1967 gekozen voor een witte voorzoom ("Dan zie je 'm in het donker goed, dat hebben ze in de Zaan ook.") Maar ja, tegenwoordig zijn de opvattingen over streekeigen kleuren anders dan toen, en zou een zwart geteerd of bruin gecarbolineumd voorhek meer op zijn plaats zijn. Ook de indeling van de windborden was anders (aanvankelijk werden in 1967 slechts twee borden per end aangebracht!)

 

Het hekwerk zelf van 1967 heeft zich uitzonderlijk goed gehouden; het was na 36 jaar eigenlijk nog niet eens helemaal "af". Het zijn de voorzomen, windborden en bordschroten die behoorlijk verrot zijn. Een levensduur van 36 jaar is uitzonderlijk lang voor hekwerk. Er zijn molens die soms na 17 jaar al nieuw hekwerk nodig hadden! Het hout werd in 1967 gewolmaniseerd, wat een buitengewoon goed procédé is. Bovendien behandelde ik hek- en zoomlatten elke 5 jaar opnieuw (met zinknaftenaat).

Toen in 1990 nog financiële ruimte was voor de subsidie in het jaarlijks onderhoud, werden al vast hek- en zoomlatten aangeschaft. Deze werden, na te zijn gewolmaniseerd, in 1991 opgeslagen op de tussenzolder en op de vliering van de schuur.

In 2000  werd aan de hand van oude foto´s getracht om zo goed mogelijk na te gaan wat de afmetingen van het vroegere hekwerk waren geweest. In het bijzonder het voorhek (het "achterhek" zelf bleef in 1967 wel even breed). Daarna werd in 2001 het houtwerk voor de voorzomen, windborden en bordschroten aangeschaft. In de eerste week van april 2003 werd het nieuwe hekwerk aangebracht door de Fa. Anbo (Ed Kueter met medewerking van Jacob Kriek en André Nolten). Hier een foto van het resultaat. De voorzoom is veel breder geworden, en de windborden blijven, naar de as toe, overal even breed. De bordopstand is een graad meer geworden. Het nieuwe kruis heeft daardoor duidelijk meer trekkracht dan het vorige. En alles is nu donkerbruin gecarbolineumd.

 

 

 

 

 

 

Hier tenslotte nog een foto uit 1953 van het oude wiekenkruis met de Potroeden.

De wat vreemde verdeling van windborden met een kort bordje van 4 heklatten lang bij de as is in 2003 ook weer aangehouden. Je ziet het wel op meer oude molenfoto's van Noord-Hollandse poldermolens.