Koningsspil
 |
De
koningsspil is de verticale, centrale houten as die de draaiende beweging van de
wieken overbrengt naar het scheprad. De koningsspil in de Wimmenumer is 25 x 25
cm. In het boveneind van de koningsspil zit het z.g.n. ijzer; een stalen pen die op zijn plaats wordt gehouden en gelagerd is door twee blokje pokhout. Die zitten op hun beurt weer ingelaten in de ijzerbalk.
Op de foto kijken we omhoog langs de koningsspil tegen de onderkant van de bovenbonkelaar.
|
 |
Op de tussenzolder is de koningsspil afgeschermd door een hekje. Er waren hier vroeger slaapplaatsen (er heeft een molenaar op de Wimmenumer gewoond met tien kinderen!), en waarschijnlijk heeft men toen uit het oogpunt van veiligheid dit hekje om de spil aangebracht. |
 |
Onderaan de
koningsspil zit de taats; net als het "ijzer" bovenaan, een stalen pen waar het gewicht
van de gehele spil op rust. De taats staat in de taatspot; een stalen "pot" die
is ingelaten in de "wervel"; een houten balk die onderdeel uitmaakt van het
spilkalf. Om splijten van de spil te voorkomen en de taats op zijn plaats te houden, zit er (ook aan het boveneinde) van de spil een strop (zie foto). In een molenmakersrekening van 1812 wordt al over zo'n nieuwe "schenkelstrop om de spil" gesproken. |