Polderwater

Algemeen

De molen bemaalt de Wimmenumerpolder. Elders (bij Frequently Asked Questions) kunt u lezen of het Wimmenumer of Wimmenummer (met dubbel-m op het eind) moet zijn.

En bij Technische Gegevens kunt u meer lezen over de grootte van de polder, de opvoerhoogte van het scheprad etc.

 

Waterkwaliteit

Uit onderzoek van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen (1992) is vast komen te staan dat het water van de polder sterk is vervuild (verontreinigd door gifstoffen van de bollenteelt). Meer details: Details kwaliteit van het water. Een kwalijke zaak! Er zijn, in het kader van de Herinrichting Egmond-Bergen-Schoorl plannen om het zuidelijk deel van de Philisteinse polder ook te laten afwateren op de Wimmenummerpolder. Het gemaal van de Wimmenummerpolder zou dan vergroot moeten worden. Het noordelijk deel van de Philisteinse polder dat schoner water bevat, zou dan voor rekening van molen/gemaal de Philistein blijven. Op die manier zouden de natuurwaarden van het noordelijk deel van de Philisteinse polder en het noordelijk deel van de Bergermeer beter behouden blijven. Ook het (noordelijke) schone boezemwater en het (zuidelijke) verontreinigde boezemwater zouden dat gescheiden moeten worden door middel van een dam in de Bergerringvaart ergens bij de viersprong. Uitvoering van deze werkzaamheden laat voorlopig nog op zich wachten.

 

Polderpeil

Zoals op zoveel plaatsen in Nederland is het peil in de loop der jaren een aantal malen verlaagd. Rond 1950 werd als winterpeil nog -0,95 m NAP gehanteerd. 's Zomers meestal nog wat hoger. In 1990 werd de inmiddels gangbare praktijk van een lagere waterstand in een peilbesluit vastgelegd: -1,05 m NAP in de zomer en -1,20 m NAP in de winter. In 1993 werd het zomerpeil met maar liefst 15 cm verlaagd en gelijk gemaakt aan het winterpeil: -1,20 m NAP. Een maatregel waar ik het uit oogpunt van behoud van natuurwaarden niet erg mee eens ben. De provincie Noord-Holland heeft definitieve goedkeuring aan deze maatregel ook onthouden totdat natuurwaarden-compenserende maatregelen zijn getroffen. Iets wat thans, 10 jaar later, nog steeds niet is geschied, maar ondertussen wordt wel dat lagere peil aangehouden!

Het hoeft geen betoog dat het scheprad nooit is ontworpen voor een dergelijk lage waterstand. Het heeft dan onvoldoende tasting. Bij scheprad kunt u lezen wat in 1993 daaraan is gedaan.

In de polder wordt 11 ha weidegebied in de noordwest hoek door een VOPO-pomp van S.J.Kat onderbemalen op een peil van ca. -1,50 m NAP.

De hoogte van het maaiveld varieert (rapportage 1992) van +1,10 m NAP in het uiterste westen van het gebied tot -0,90 m NAP ten noordwesten van de molen (een stuk weiland dat van oudsher bekend staat als "De Pispot").

Bestuur

De Wimmenumerpolder was zelfstandig tot 1 januari 1977. Toen ging, in het kader van een grote fusie, de polder op in het nieuw gevormde waterschap Het Lange Rond. En per 1 januari 2003 ging ook Het Lange Rond door een fusie op in een nog groter waterschap dat geheel Noord-Holland boven IJ en Noordzeekanaal bestrijkt; het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.

 

Bediening gemaal

Het gemaal is volautomatisch, en is, via de telefoonlijn, gekoppeld met de computer op het kantoor van het waterschap. Een rayonbeheerder komt wekelijks een kijkje nemen (en loopt dat ook, ter controle, even een rondje om de molen als ik er niet ben). De samenwerking tussen Het Lange Rond en mij is altijd bijzonder plezierig geweest. Ik had een grote vrijheid in het bepalen wanneer ik wilde malen of niet. Ik heb een sleutel van het gemaal, en in het gemaal zit, speciaal voor de molenaar, een knop. Als ik die indruk gaat het gemaal 24 uur lang niet aan (tenzij het water een té hoog peil bereikt). Op die manier kan ik de wind optimaal benutten. Mocht het onverhoopt windstil worden dan ik met een andere knop het 24-uurs uitstel weer ongedaan maken.

 

Wateroverlast

Zo af en toe, bij grote neerslaghoeveelheden, staat het polderwater ver boven peil. Bekend is de wateroverlast van september en oktober 1994, toen het voor het eerst na ca. 15 jaar, weer eens "peil" was in Schermerboezem, en molens en gemalen moesten stoppen met malen:

18 september 1994

 

Ook in oktober 1998 was het weer eens raak. Op onderstaande foto staat het water in de polder op -0,70 m NAP. Alleen het topje van de peilschaal is zichtbaar! Normaal is het zomer- en winterpeil -1,20 m NAP, dus het water was toen 50 cm boven peil! Het boenstoepje stond geheel onder water, alleen de twee paaltjes ervan steken nog boven water uit. Rechts de situatie zoals die bij -1,25 m NAP is tijdens de aanleg van datzelfde boenstoepje door Bas van der Linde.
28 oktober 1998 4 augustus 1998

 

Onderhoud
Volgens de keur van de polder moeten de slootkanten worden bijgehouden, en moeten "kroos, flab, gras, vuilnis en ander ontuig uit de waterleidingen" worden gehaald. Een paar keer per jaar is het "schouw". Dan kwamen de drie bestuursleden van de polder controleren of de ingelanden hun werk hadden gedaan. Saillant detail was altijd dat Cor Meijne een van de notoire dwarsliggers was, die altijd te laat was met heinen. Toen hij tot voorzitter van de Wimmenummerpolder werd gekozen kon hij dat natuurlijk niet meer maken. Op de ochtend van de schouw trok hij nog snel her en der wat waterplanten uit de sloot de kant op, zodat het leek alsof alles gedaan was. Dan ging hij naar huis, en een uurtje later kwam hij, in zijn zondagse pak, met gouden horlogeketting, met zijn medebestuursleden "schouwen". En bij ons koffie drinken en sigaren roken! Na de fusie tot "Het Lange Rond" werden er speciale schouwmeesters aangesteld.

Voor ons werd het "heinen" eerst uitgevoerd door boerenarbeider Keesie Braak, daarna door Lou de Waard, en tegenwoordig neemt de rayonbeheerder van het Lange Rond het voor zijn rekening. Met machines kunnen ze op ons erf niet komen. Overal elders behoort het handwerk zoals we dat hier nog van Keesie Braak (links) en Lou de Waard (rechts) zien, tot het verleden. Lou was een paar weken bezig met de sloten van Van der Pol en van ons, tegenwoordig is het in een paar uurtjes gebeurd.

 

 

 

 

 

Details kwaliteit van het water

In het rapport "Peilbesluit Wimmenummerpolder 1992" van Het Lange Rond staat:

Fysisch/chemisch is het water sterk vervuild in de Wimmenummerpolder; er wordt niet voldaan aan de normdoelstelling van de algemene milieukwaliteit. Bacteriologisch is het water matig vervuild. Het hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en Westfriesland heeft geconcludeerd dat ten opzichte van 1987 de kwaliteit van het water in de polder is verslechterd.

De slechte kwaliteit van het water is gebaseerd op overschrijdingen van de vrije-fosfaat- en ammoniumgehaltes. Deze zijn respectievelijk 7 en 2,5 maal te hoog. Aan de hand van waterbalansen voor het gebied heeft het hoogheemraadschap een onderzoek verricht naar de bronnen van deze vervuiling. Het blijkt dat het inlaten van water vanuit de Schermerboezem in droge perioden en de afspoeling beide voor meer dan 40% bijdragen aan de bovengenoemde vervuilingen.

Terug naar boven