Windpeluw of windpeul

Dit is een van de belangrijkste balken in een molen; hierop rust zo'n 80 tot 90% van het gewicht van het gehele wiekenkruis met bovenas en bovenwiel. Een balk die aan de voorkant in weer en wind zit, nogal eens aan het verrotten is, en dan voor heel wat problemen kan zorgen. Hij rust, relatief ver naar voren, op de uiteinden van de voeghouten. In het midden wordt hij ook nog ondersteund door de steunder(balk) of burgemeester. Op de windpeluw staan de vier stijlen van het voorkeuvelens. De middelste twee daarvan, de keer- en weerstijl, sluiten de halssteen op.

Onder de windpeluw hangt de baard van de molen.

 

Hier kijken we van onder af tegen de windpeluw aan, liggend op de (rode) koppen van de voeghouten en de burgemeester.

De windpeluw van de Wimmenumer is aan de voorzijde met lood bekleed. Zoiets doet het ergste vermoeden; is de zaak erachter kuis verrot? In 1983, tijdens de restauratie van de voeghoutkoppen, is het lood verwijderd, en tot ieders opluchting was de windpeul nog erg goed. Er zat wel een flinke droogscheur in (vandaar misschien het aanbrengen van het lood). Die is een beetje "uitgehaald", gevuld met "Mister Wood" (een product waar Moejes nogal gek van was), en daarna is er weer nieuw lood tegen de windpeul aangebracht.

Een andere plek waar een windpeluw flink kan inrotten is bij het steenbed, en bij de verbindingen met de keer- en weerstijl. Ook dat valt gelukkig bij de Wimmenumer erg mee. Het is mij helaas niet bekend van wanneer de huidige windpeluw dateert.

 

Windpeluws hebben de neiging voorover te kantelen. Bij de meeste molens zijn voorzieningen aangebracht om dat te voorkomen. Hier zien we bij het rechter voeghout (VH) wel drie ijzeren strips (1,2,3) die tegen dat kantelen van de windpeluw (WP) zijn aangebracht. HB = (voorste) hangeniersbalk.